Καλώς ορίσατε στο full-time.gr, Καλή χρονιά!
Μετά από μια μεγάλη παύση αναζητήσαμε τους ανθρώπους που πάντα επικοινωνούσαμε και θέλουμε να μάθουμε που βρίσκονται όλη αυτήν την περίοδο.
Θα θέλαμε να μας περιγράψετε το 2020 , με μια λέξη ή με πολλές …
Ήταν μια χρονιά συναρπαστική, άγρια, με απώλειες, με μοναξιά, με χαρές ,με ξεκαθαρίσματα, με νέες αφίξεις, με νέους στόχους ,με συνεργασίες, περιοδεία, είχα την τύχη να εργαστώ και να εμπλακώ σε νέες προκλήσεις είτε στο θέατρο είτε σε άλλες δραστηριότητες σαφώς ο δρόμος δεν ήταν με ροδοπέταλα στρωμένος. Κυρίως η χρονιά αυτή μας γονάτισε και σε κοινωνικό επίπεδο και σε προσωπικό, δώσαμε ο καθένας μάχη επιβίωσης, αντοχών ,νεύρων και δοκιμάστηκαν πολλά όρια. Η χρονιά μας έφερε στο προσκήνιο τον Φόβο όχι μόνο του θανάτου αλλά και τον Άγνωστο εχθρό. Συμβιβαστήκαμε και λειτουργήσαμε είτε με πειθαρχεία ,είτε με ατομική συνείδηση σε πολλά πράγματα αλλά πολύ φοβάμαι ότι επιστρέψαμε στο ατομικό κάτι που θα φέρει δυσάρεστα αποτελέσματα…χάνεται το συλλογικό και η κοινωνική συνεύρεση. Αυτό με πόνεσε και φυσικά ότι ο Πολιτισμός απαξιώθηκε…
Πως νιώθετε μετά από ένα περίπου χρόνο περιορισμού;
Νιώθω μετέωρος, όλη αυτή η περίοδος μοιάζει με ταινία ή μάλλον θα έλεγα βιώνουμε και διανύουμε ένα ασταθές κοινωνικο-πολιτικό πλαίσιο όπου καλούμαστε να υπακούσουμε σε υγειονομηκούς κανόνες μεν αλλά από την άλλη πολλές ελευθερίες να δρασκελίζονται ή να τσαλαπατιούνται κεκτημένα όχι μόνο στη χώρα μας άλλα κυρίως στον Δυτικό κόσμο.
Φυσικά και η πολιτεία νοσεί όταν νοσούν και οι πολίτες της αλλά από την άλλη μια Πολιτεία που αγκαλιάζει και αφουγκράζεται τον πολίτη μπορεί πιο εύκολα να λύσει τις οποιοδήποτε μάχες που καλείται να νικήσει. Σίγουρα όλη αυτή η πανδημία είναι κάτι που κανείς δεν είχε προβλέψει και σίγουρα αυτό άλλαξε όλο το είναι της Ζωής μας .Η χρονιά αυτή μας ξαναέφερε στο προσκήνιο την Οικονομική κρίση που ξεκίνησε το 2009 , ξαναγέννησε και ρίζωσε την ανασφάλεια, το αύριο, την απελπισία, την φτώχεια , την ανημπόρια, είναι μια πανδημία που διαλύει όχι μόνο το εσωτερικό όργανο του ανθρώπου αλλά και το ψυχικό κόσμο , άνθρωποι πεθαίνουν μόνοι σε κλίνες, οι ταφές ακόμα και των νεκρών είναι τραγικές, άρα από την μία έχεις μια αρρώστεια που χτυπά όχι μόνο τον άνθρωπο αλλα και όλη την καπιταλιστική και δυτική οικονομία στον πυρήνα της, σίγουρα οι διαστάσεις της είναι αμέτρητες και αυτός ο τρόμος ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί. Κρατάμε μια ελπίδα είναι ο μόνος φάρος αυτή την στιγμή. Οι επόμενες μέρες πως θα μας βρούν εκεί είναι το ερώτημα και το θέμα που προκύπτει, δυστυχώς με πρόφαση της πανδημίας πολλά εργασιακά και άλλα μέτρα μας οδηγούν σε μια εξόντωση και σε μια Νέα Τάξη Πραγμάτων και δεν μιλώ μόνο σε κρατικό επίπεδο αλλά σε Παγκόσμιο. Να κρατηθούμε. Αυτό εύχομαι.
Ποια ήταν η πρώτη αντίδραση όταν έκλεισαν τα θέατρα και οι μουσικές σκηνές;
Θύμωσα, απελπίστηκα, έχασα την επιλογή μου, επέλεξα από νωρίς να αφιερωθώ στο Θέατρο και στη Νύχτα διότι εργάζομαι και στην εστίαση χρόνια, δηλαδή έχω επιλέξει έναν τρόπο ζωής και μια καθημερινότητα η οποία σχετίζεται με δυναμικό ανθρώπινο , και οι δύο κλάδοι που εργάζομαι δέχθηκαν μαχαιριά. Ήταν σοκαριστικό όταν έκλεισαν τα θέατρα ,αυτή η σιωπή από την πολιτεία και την κοινωνία, αισθάνθηκα όλη την ματαιοδοξία και όλο αυτό το μάταιο της Τέχνης, σαν να με εγκατέλειψαν…έπρεπε να βρώ εναλλακτικές ούτως η άλλως αλλά σίγουρα με πείσμωσε όλο αυτό γιατί πέτρωσε μέσα μου το αίσθημα της υπομονής και η λαχτάρα της επιστροφής, αισθάνθηκα σαν μια μάνα που χωρίζει με δυο παιδιά και πρέπει να βρει στέγη και εργασία να τα μεγαλώσει, αισθάνθηκα αυτήν την αξιοπρέπεια και τον αγώνα για επιβίωση και επιστροφή στην αγνότητα. Ίσως είναι ένα κακόγουστο αστείο ή ένα διάλλειμα από μια πράξη στη άλλη. Ανάσα και δουλειά μέσα και έξω μας μέχρι να πατήσουμε το πόδι στο σανίδι. Σίγουρα θα επιστρέψω με θυμό και έμπνευση και κυρίως να θυμάμαι το παιδί που επιβίωσε στην Αλβανία του Χότζα, της κατάρρευσης του Ανατολικού μπλοκ , του Μπερίσα, στην Ελλάδα του 1993,το παιδί που επιβίωσε αυτό δεν ξεχνώ.
Ποια ήταν τα πρώτα δημιουργικά βήματα που έγιναν, μετά το εγκλεισμό; Με τι καταπιαστήκατε;
Το καλοκαίρι σκηνοθέτησα σε δική μου σύλληψη το Από Θέση Ισχύος στο ΔΗΠΕΘΕ Σερρών πάνω σε μια ιδέα που είχαμε από κοινού με την καλλιτεχνική διευθύντρια Καλλιόπη Ευαγγελίδου ,μια παράσταση με λόγους και διαγγέλματα από την Αρχαία Ελλάδα , ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με αυτά που ζούμε τώρα, Κρίση-Δημοκρατία-Πανδημία-Πολίτης –Πολίτευμα-Ήρωες-Μάχες-Αρετή και Ελευθερία.
Είχα την χαρά να συνεργαστώ με εξαίρετους ηθοποιούς και συντελεστές από την Φιλαρέτη Κομνηνού μέχρι τον μουσικό Γιώργο Ανδρέου ,φυσικά και όλοι οι συνεργάτες στο πρότζεκτ έδωσαν το καλύτερο τους εαυτό σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση σε ένα πολύ δύσκολο καλοκαίρι. Κατάφερε το ΔΗΠΕΘΕ Σερρών να βγεί περιοδεία σε ένα αλλιώτικο και δύσκολο καλοκαίρι και αυτό ήταν εξαιρετικό και συγκινητικό. Μετά ακολούθησαν οι πρόβες του έργου Η χώρα που ποτέ δεν πεθαίνεις της Ορνέλα Βόρψη στο Θέατρο Σταθμός ,ένα έργο που είχε την ατυχία να μην ανέβει τον Απρίλιο του 20 λόγω πανδημίας, ένα έργο για την Αλβανία του Χότζα ,ένα βραβευμένο μυθιστόρημα-ντοκουμέντο της συγγραφέως με την Αμαλία Αρσένη στον πρωταγωνιστικό ρόλο, την Βέφη Ρέδη ,μια εξαίρετη ηθοποιό και συνεργάτη μου που έχει αποφοιτήσει από την Ακαδημία Καλών Τεχνών και Θεάτρου στα Τίρανα την περίοδο του κομμουνισμού και ζεί στην Ελλάδα.Ήταν και είναι μια παράσταση που αγγίζει μια εποχή τραυματική και συνάμα συναρπαστική και φέρνει τον θεατή αντιμέτωπο με την ιστορία της γείτονος χώρας, είναι μια παράσταση στοίχημα για μας διότι η Αμαλία είναι επι 1,30 στη σκηνή και ερμηνεύει σώματι και ψυχή αυτό το κορίτσι και την ιστορία της και κυρίως την ιστορία της πατρλιδας μου Αλβανία.Εύχομαι να κάνουμε πρεμιέρα φέτος , διότι είναι μια δουλειά που πραγματικά κάνουμε 6 μήνες πρόβες τουλάχιστον.Στην παράσταση συμμετέχει και η Αθηνά Καραγιώτη,η μουσική είναι του Κώστα Λειβαδά,σκηνικός χώρος και κοστούμια του Γιώργου Λυντζέρη , φωτισμοί της Σεμίνας Παπαλεξανδροπούλου, οι φωτογραφίες της Γιώτας Εφραιμίδου και βοηθός σκηνοθέτη η Εύη Κουταλιανού.
Ήταν μια νέα αρχή ; ή μια λύση για να ξεφύγετε από τον πρωτόγνωρο αυτό γεγονός;
Σίγουρα είχα πολλές εκκρεμότητες και φυσικά μια νέα αρχή.
Μέσα σε αυτήν την περίοδο πιστεύετε ότι έγινε ένα ξεκαθάρισμα στον επαγγελματικό τομέα τόσο στο εξωτερικό περιβάλλον αλλά και στον εσωτερικό σας κόσμο;
Τίποτα δεν είναι το ίδιο. Η Τέχνη οφείλει είτε να είναι πιο μπροστά ή μάλλον η Τέχνη πολλές φορές αντιγράφει την ζωή ή και αντίστροφα.
Σαφώς οι πρώτοι μήνες ήταν πολύ διαφορετικοί είτε αυτά που σκεφτόμουν είτε εκείνα που έπραττα. Ακόμα όμως είναι πολύ νωρίς για τα απόνερα, σίγουρα δεν είμαστε το ίδιο, είμαστε και κουρασμένοι νευρολογικά και αυτό με τρομάζει, όπως και απελπισμένοι και στα όρια μας όχι μόνο σε οικονομικό επίπεδο αλλά στο ψυχικό μας. Το απόθεμα τελειώνει, θέλουμε να επιστρέψουμε στην εργασία και στην καθημερινότητα και αυτό είναι που φαντάζει αιώνιο, υπάρχουν στιγμές που πιάνεις πάτο και άλλοτε εξυψώνεσαι , θέλω να πιστεύω ότι έστω και η επιστροφή με όρους και νέα δεδομένα θα φέρει κάτι πιο όμορφο άλλα πότε η Κρίση μας έκανε καλύτερους ανθρώπους; Ποτέ. Το λέω με βεβαιότητα πια. Το χυδαίο και η ασχήμια μιλάω μεταφορικά όπως και η βία προς πάσα κατεύθυνση επικρατεί και δυναμώνεται. Ξεκαθάρισμα δεν έγινε και ούτε θα γίνει τόσο γρήγορα. Σίγουρα οδεύουμε κάπου και αυτός ο δρόμος έχει πολύ ατομικότητα, εγωισμό, ναρκισσιστικό πεδίο και απολιτικ συστατικά.
Η πολιτεία, από ότι φαίνεται δεν ήταν επαρκής για να αντιμετωπίσει μια τόσο σοβαρή υπόθεση, τι πιστεύετε ότι φταίει; Η πολιτεία μόνο, ή σε συνδυασμό με τον καλλιτεχνικό χώρο φάνηκε μια γενικότερη ανεπάρκεια? Πως το αντιλαμβάνεστε μετά από 10 μήνες;
Στα διαγγέλματα ο Πρωθυπουργός δεν ανέφερε την λέξη Πολιτισμός . Τα λάθη φυσικά υπήρχαν και στην διακυβέρνηση Συριζα-Ανελ ας μη το ξεχνάμε. Νομίζω ότι καμιά κυβέρνηση δεν θέλει τον Πολιτισμό και τους καλλιτέχνες διότι πάντα η Τέχνη είναι η αλογόμυγα της συνείδησης, σκαλίζει και υφαίνει ελεύθερες συνειδήσεις , έχει πρωταρχικό ρόλο στην καρδιά και στο μυαλό του λαού , η Τέχνη πρέπει να αφυπνίζει και φυσικά αυτό την καθιστά εχθρό. Αν δεν είχε ασκηθεί πίεση από ηχηρά ονόματα και συλλογικότητες νομίζω ότι το Υπουργείο Πολιτισμού δεν θα είχε προβεί σε κάποιες στηρίξεις. Νομίζω η μεγάλη ζημιά έγινε και από το Υπουργείο αλλά και απο τα κανάλια σε σχέση με συναυλίες και τις παραστάσεις, μπέρδεψαν μπουζούκια με θέατρο και τα τσουβάλιασαν και από την άλλη βομβάρδισαν με την την γνωστή φράση εδώ πεθαίνει κόσμος και εσείς θέλετε τέχνη !!
Παραλογισμός! σε μια χώρα που οι πολίτες συνωστίζονται στα ΜΜΜ και στα καράβια (βλ καλοκαίρι).Η ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και θέλω να είμαι δίκαιος κατάφερε και δημιούργησε το Μητρώο Καλλιτεχνών και δόθηκαν αρκετά μέτρα στήριξης σε πολλές ομάδες και κρατικούς φορείς όμως αυτό επιτευχθεί ύστερα από πίεση.
Θεωρώ ότι θα έπρεπε και πρέπει να στηριχθεί ο εγχώριος πολιτισμός. Να μην γίνουν φέτος μετακλήσεις από το Εξωτερικό στα Μεγάλα Ιδρύματα, στο Φεστιβάλ Αθηνών και σε άλλους Κρατικούς Φορείς .Πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες η Πολιτεία, Τα κανάλια θα μπορούσαν να επιδοτούν είτε συναυλίες στην τηλεόραση όπου όλοι θα πληρώνονται και θα ξαναγίνει το Θέατρο της Δευτέρας, περισσότερες εκπομπές με Τέχνες, όχι live streaming θεάματα αλλά μαγνητοσκοπημένες παραστάσεις που θα τα προβάλλουν και τα ιδιωτικά κανάλια και η Ερτ, εκπομπές με εκπαίδευση, δράσεις σε ανοιχτούς χώρους είτε αναγνώσεις βιβλίων σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, ζωντανά ανθρώπινα τηρώντας τα μέτρα….
Από εδώ και έπειτα τι θα θέλατε να διορθώσετε και τι να αλλάξει άρδην; (επαγγελματικά)
Να μην συμβιβαστώ στην μετριότητα.
Για τις online παραστάσεις τι έχετε να πείτε;
Προτιμώ εκπομπές μαγειρικής. Είμαι ενάντια, μόνο για εκπαιδευτικούς σκοπούς θεωρώ ότι είναι χρήσιμο και όχι για τον θεατή, αφορά κυρίως να δείς κάτι που έχει ιστορική σημασία, το Θέατρο συντελείται σε πραγματικό χρόνο αλλιώς κάνε σινεμά.
Πως φαντάζεστε τη νέα χρονιά;
Να είμαστε υγειής και να μπορέσουμε να επιστρέψουμε στο Θέατρο.
Τι κρατάτε από όλη αυτήν την εμπειρία; Και τι πετάτε; (γενικά όχι μόνο για τα επαγγελματικά)
Κρατώ τους έρωτες ,τον Τσέχωφ, τους νέους φίλους που έκανα φέτος, το café bar Frau, τις παραστάσεις που έκανα , το νέο έργο με την Αμαλία Αρσένη, τους φίλους και τους συνεργάτες μου.
Πετάω την αχαριστία ,τον φθόνο, τις ίντριγκες και αυτούς που χωρίσανε οι δρόμοι μας.
Ποιος είναι ο τίτλος (έργου ή τραγουδιού) που θα θέλατε να αφιερώσετε σήμερα;
Ο Θείος Βάνια του Τσέχωφ ,η τραγωδία-κωμωδία των losers.
Παραρθέτω ένα απόσπασμα από το σημείωμα που έγραψα για το έργο:
Μοναχικοί ήρωες που αναζητούν ο ένας τον άλλον, ένας μικρόκοσμος που ασφυκτιά ,που δρασκελίζει και άλλοτε πέφτει σε λακούβες και στο τέλος αυτή η ζοφερή πραγματικότητα οδηγεί πάντα σε μια εγκατάλειψη ακόμα και του ιδιου μας του είναι.. ,Πνιγηρές υπάρξεις τραυματισμένες και μια πληγή που δεν κλείνει αυτή του Έρωτα και της Ιδανικής Ζωής. O Θείος Βάνιας είναι το έργο του μόχθου και της Τέχνης, των Ερώτων που δεν τιθασεύουν τις υπάρξεις, των Υπάρξεων που φωλιάζει μέσα τους η εγκατάλειψη, των ανθρώπων που έχασαν και θυσίασαν τα πάντα σε μια Ιδέα, σε αξίες και Ιδανικά, πνιγηρές οντότητες σε ένα πολιτικό φθαρμένο σύστημα Άγιοι και εγκληματίες ,ταπεινοί και καταφρονεμένοι, αδειανές ζωές που φωλιάζουν σε σαμοβάρια και σπαρτά…μόχθου και καλοσύνης. Είναι το έργο μας, εμάς που αποτύχαμε και θα συνεχίζουμε να ζούμε με το βάρος των αμαρτιών σε μια σιωπηλή αγιότητα.
Ένα έργο.
Ευχαριστώ
Κατερίνα Γρυλλάκη
