Με χαρά καλώς ορίζουμε τη Μαρκέλλα Καζαμία, η οποία ως υπεύθυνη επικοινωνίας στο χώρο του θεάτρου και του πολιτισμού μιλάει για τη δική της εμπειρία και πως αντιμετωπίζει την κατάσταση της πανδημίας
Μετά από μια μεγάλη παύση αναζητήσαμε τους ανθρώπους που πάντα επικοινωνούσαμε και θέλουμε να μάθουμε που βρίσκονται όλη αυτήν την περίοδο.
Θα θέλαμε να μας περιγράψετε το 2020 , με μια λέξη ή με πολλές …
Μια χρονιά ανατροπών και εκπλήξεων που κανείς μας δεν περίμενε, μας πέτυχε στη φόρα και στο τρέξιμο των εργασιών του χειμώνα και μας ακινητοποίησε. Και αρχικά, ενώ ήταν ένα σοκ και μια ευκαιρία για ξεκούραση, για κάποιους, στη συνέχεια, όταν αντιληφθήκαμε πόσο αλλάζει η ζωή μας, γεμίσαμε με ανασφάλεια για το μέλλον σε όλα τα επίπεδα. Και όταν καταλάβαμε ότι όλο αυτό θα έχει μεγάλη διάρκεια, έπρεπε να επαναπροσδιορίσουμε τα πάντα γύρω μας.
Πώς νιώθετε μετά από ένα περίπου χρόνο περιορισμού;
Το μυαλό και το σώμα συνηθίζει και όπως λέει ο Σ. Μπέκετ «η συνήθεια είναι ο μεγαλύτερος σιγαστήρας», ωστόσο στην ψυχή μας υπάρχει πάντα η ανάγκη για επαναφορά στην κανονικότητα και όλα εκείνα που κάνουν τη ζωή ενδιαφέρουσα, όπως οι εμπειρίες χωρίς περιορισμούς και η επαφή με τους ανθρώπους, την οικογένεια, τους φίλους και τους συνεργάτες μας.
Ποια ήταν η πρώτη αντίδραση όταν έκλεισαν τα θέατρα και οι μουσικές σκηνές;
Την ημέρα που έκλεισαν τα θέατρα και οι μουσικές σκηνές ήμασταν με ένα φίλο ηθοποιό στο κέντρο της Αθήνας και τα συναισθήματα ήταν πρωτόγνωρα γιατί νιώθαμε μια αόρατη απειλή να έρχεται προς το μέρος μας, χωρίς όμως να γνωρίζουμε τι ακριβώς σημαίνει. Το πρώτο ξαφνικό γεγονός ήταν ότι έπρεπε οι ηθοποιοί και οι συντελεστές να πάρουν τα πράγματα τους από τα θέατρα, χωρίς καν να προλάβουμε να μιλήσουμε για τα νέα δεδομένα και να αποχαιρετίσουμε ο ένας τον άλλον, όπως συνηθίζεται όταν τελειώνει μια σεζόν. Και μέσα μας γνωρίζαμε κάπως ότι αυτή η σεζόν είχε ήδη τελειώσει για το θέατρο και το θέαμα γενικότερα.
Ποια ήταν τα πρώτα δημιουργικά βήματα που έγιναν, μετά το εγκλεισμό; Με τι καταπιαστήκατε;
Τον πρώτο καιρό μιλούσαμε με φίλους και συνεργάτες για τη νέα πραγματικότητα που διαμορφώθηκε τόσο ξαφνικά και το ενδιαφέρον επικεντρώθηκε στην επικοινωνία με τον έξω κόσμο μέσω της δυνατότητας που προσφέρει το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Στη συνέχεια, έπρεπε να προετοιμάσουμε μέσα σε αντίξοες συνθήκες την καλοκαιρινή σεζόν του θεάτρου, όσο αυτή κράτησε, και αργότερα μπήκαμε στο πιο βαρύ κλίμα του φθινοπώρου που οδήγησε αναγκαστικά και σταδιακά (όταν έκλεισαν πάλι οι θεατρικοί χώροι) σε κάποιες online προβολές θεατρικών και άλλων έργων, ώστε να παραμείνει κάπως ζωντανός ο κλάδος μας.
Σε προσωπικό επίπεδο, η περίοδος προσφέρθηκε για μια σημαντική ενδοσκόπηση για να δούμε όλοι σε ποιο σημείο μας βρήκε αυτή η υγειονομική κρίση του Covid-19 και πού μπορεί ή θέλουμε να μας οδηγήσει.
Ήταν μια νέα αρχή; ή μια λύση για να ξεφύγετε από τον πρωτόγνωρο αυτό γεγονός;
Κάθε ανατρεπτικό γεγονός φέρνει μια νέα αρχή, όσο δύσκολη ή εύκολη μπορεί να είναι. Όλοι αναζητήσαμε λύσεις, ψυχολογικές ή πρακτικές για να εξομαλύνουμε την καθημερινότητα μας και να ξεφύγουμε, αλλά τα θέματα που προκύπτουν ειδικά για έναν τομέα όπως ο δικός μας, είναι εδώ για να μας θυμίζουν ότι ακόμα δεν έχουμε όλες τις λύσεις και όλες τις απαντήσεις για το μέλλον μας.
Μέσα σε αυτήν την περίοδο πιστεύετε ότι έγινε ένα ξεκαθάρισμα στον επαγγελματικό τομέα τόσο στο εξωτερικό περιβάλλον αλλά και στον εσωτερικό σας κόσμο;
Νομίζω ότι ακόμα δεν έχει κατακαθίσει η σκόνη για κανέναν από εμάς, γιατί ακόμα ψάχνουμε τα πατήματα μας. Ωστόσο, επειδή η αλλαγή ήταν μεγάλη, έντονη και ξαφνική, πολλοί από εμάς αναθεωρήσαμε και αξιολογήσαμε διαφορετικά κάποιες επιλογές μας. Και όπως συμβαίνει μετά από κάθε μεγάλη κρίση και αναστάτωση, ό,τι καταφέρνει να μείνει όρθιο, σε καταστάσεις ή σχέσεις, αυτό είναι και που αξίζει πραγματικά.
Η πολιτεία, από ότι φαίνεται δεν ήταν επαρκής για να αντιμετωπίσει μια τόσο σοβαρή υπόθεση, τι πιστεύετε ότι φταίει; Η πολιτεία μόνο, ή σε συνδυασμό με τον καλλιτεχνικό χώρο φάνηκε μια γενικότερη ανεπάρκεια? Πως το αντιλαμβάνεστε μετά από 10 μήνες;
Αυτό που λάβαμε σαν εικόνα και τρόπο επικοινωνίας από την πολιτεία και συγκεκριμένα από το Υπουργείο Πολιτισμού, ήταν ότι δεν δίνεται μία προτεραιότητα σε αυτό που ονομάζεται βιομηχανία του θεάματος και είναι πολύ σημαντικός κλάδος σε όλες τις προηγμένες χώρες, πόσο μάλλον στην Ελλάδα όπου ο πολιτισμός και ο τουρισμός ήταν ανέκαθεν πολύ σημαντικοί τομείς. Κατά τη γνώμη μου, χρειαζόταν πιο έγκαιρη και άμεση δράση για την κατανόηση του τρόπου λειτουργίας και των αναγκών του χώρου, ώστε να υπάρξει και η σχετική υποστήριξη και ανακούφιση.
Από εδώ και έπειτα τι θα θέλατε να διορθώσετε και τι να αλλάξει άρδην; (επαγγελματικά)
Είναι ακόμα νωρίς για αποφάσεις καθώς δεν γνωρίζουμε ακριβώς το μέγεθος και την έκταση της αλλαγής που έχει υποστεί ο κλάδος μας και πώς ακριβώς θα είναι η επόμενη μέρα. Σίγουρα, χρειάζεται υπομονή και θάρρος και πολλή δημιουργική σκέψη για όσα θα δούμε να διαδραματίζονται το επόμενο διάστημα όσον αφορά τις συνήθειες και την καθημερινότητα της κοινωνίας μας.
Για τις online παραστάσεις τι έχετε να πείτε;
Το θέατρο είναι ένας ζωντανός οργανισμός και μια από τις πιο σημαντικές συνθήκες για να υπάρξει είναι η επαφή και η διάδραση με το κοινό. Κάθε παράσταση είναι διαφορετική και εξαρτάται κατά πολύ από την ανταλλαγή αυτής της ενέργειας μεταξύ των ηθοποιών που βρίσκονται πάνω στη σκηνή και των θεατών στην πλατεία του θεάτρου. Αυτό δεν θα αλλάξει ποτέ, ωστόσο οι online παραστάσεις είναι μια νέα αναγκαιότητα, ελπίζουμε προσωρινή ως επί το πλείστον. Ένα θετικό στοιχείο μιας online προβολής είναι ότι μπορούν να παρακολουθήσουν μια παράσταση κάποιοι άνθρωποι σε απομακρυσμένα μέρη και χώρες που σε άλλη περίπτωση δεν θα είχαν αυτή τη δυνατότητα.
Πώς φαντάζεστε τη νέα χρονιά;
Ελπίζουμε να είναι καλύτερη, όσο γίνεται, και μέσα από τις νέες συνθήκες και συνήθειες μας πλέον να βρούμε έναν τρόπο να εγκλιματιστούμε και να δημιουργήσουμε ο καθένας στον τομέα του ό,τι καλύτερο μπορεί.
Τι κρατάτε από όλη αυτήν την εμπειρία; Και τι πετάτε; (γενικά όχι μόνο για τα επαγγελματικά)
Κατά τη γνώμη μου, ένα σημαντικό «μάθημα» από αυτή την εμπειρία είναι ότι όλα μπορούν να αλλάξουν και να μεταλλαχθούν μέσα σε μία νύχτα και αυτό που μένει είναι η δική μας στάση και αντιμετώπιση σε ό,τι συμβαίνει γύρω μας, ώστε να εξασφαλίσουμε όσο μπορούμε, το καλό για εμάς και τους κοντινούς μας ανθρώπους.
Ποιος είναι ο τίτλος (έργου ή τραγουδιού) που θα θέλατε να αφιερώσετε σήμερα;
Το “Que Sera Sera” της Doris Day.
Ευχαριστώ πολύ Κατερίνα Γρυλλάκη
