Σας καλώς ορίζουμε στο Full–time.gr
Με αφορμή τη νέα σας παράσταση
KUMKU YAMKI
θα θέλαμε δυο λόγια.
Κούκλα και σωματικό θέατρο, από πού τον εμπνευστήκατε αυτην την ιδέα;
Η σωματική έκφραση πάντα ασκεί μια μεγάλη γοητεία πάνω μου, θέλω να την εξερευνώ και να την εξασκώ διότι με φέρνει κοντά σε αυτό που λέμε αυθεντικός εαυτός. Η κούκλα από την άλλη μπορεί να κάνει ακόμα περισσότερα από όσα μπορεί το σώμα, μπορεί να διαμελιστεί και να επανενωθεί, μπορεί να πετάξει, μπορεί να πεθάνει και έπειτα να ξαναγεννηθεί. Η κούκλα είναι το απόλυτο συμπλήρωμα της σωματικής έκφρασης, όχι μόνο γιατί φτάνει εκεί που το σώμα δεν μπορεί αλλά και γιατί με την εικαστικότητά της φέρει τη δυνατότητα της αφήγησης μέσα από εικόνες, μιας αφήγησης που υπερβαίνει τις λέξεις και μπορεί να γίνει κατανοητή ανεξαρτήτως γλώσσας. Επιπλέον το κουκλοθέατρο αποτελεί έναν σκηνικό κώδικα που βασίζεται στους κανόνες της μουσικής και της ρυθμολογίας με τον ίδιο τρόπο που αυτό συμβαίνει στον χορό και την σωματική έκφραση.
Από αυτά που γράφετε στο Δελτίο Τύπου είναι βιωματικό το έργο σας. Σας φέρνει στο μυαλό την παιδική σας ηλικία, τι θα πρέπει να λέμε στα παιδιά;
Ναι, το έργο είναι βιωματικό, έχει ως αφετηρία τις σχολικές μου μνήμες, που βίωνα μια μεγάλη καταπίεση από το γεγονός ότι έπρεπε να κάθομαι πάρα πολλές ώρες χωρίς να κινούμαι και χωρίς να κάνω κάτι το δημιουργικό παρά την ανάγκη μου για κίνηση και δημιουργία. Αυτό το προσωπικό βίωμα φυσικά είναι και συλλογικό, αφορά την παιδική ηλικία και αυτή την πηγαία διάθεση που έχουν τα παιδιά για δημιουργία και σωματικότητα, η οποία ως επί το πλείστον καταστέλλεται αντί να αξιοποιείται. Ένα από τα θέματα του έργου είναι ο κατακερματισμός του ανθρώπου σε κομμάτια: το νοητικό, το σωματικό, το συναισθηματικό κλπ. Το εκπαιδευτικό σύστημα αντιμετωπίζει τις διαδικασίες του νου ως ξέχωρες από τις σωματικές ή τις συναισθηματικές διαδικασίες, με αποτέλεσμα τα παιδιά να νιώθουν ότι η γνώση δεν τα αφορά και να προσπαθούν να την αποφύγουν αντί να την αναζητούν. Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέσεις που διαπρέπουν μέσα στο λογικομαθηματικό πλαίσιο της εκπαίδευσης, όμως οι εξαιρέσεις θα έπρεπε να είναι ο κανόνας: μυαλά αλλά και σώματα που λάμπουν από την χρήση, και συμπληρώνουν το ένα το άλλο.
Αυτό νομίζω ότι θα πρέπει να λέμε στα παιδιά, ότι δεν υπάρχει μία νοημοσύνη αλλά πολλές και ότι όλοι είμαστε «έξυπνοι» και σημαντικοί σε κάτι, αρκεί αυτό το κάτι να μας επιτραπεί να το ανακαλύψουμε και να το προσφέρουμε σε μία ομαδική προσπάθεια.
Αναφέρετε ότι είχατε επαφή και με την κουκλοποιητική της KatarinaCakova και την ιαπωνική φιλοσοφία «Ikigai», πείτε μας δυο λόγια για αυτό .
Τις κούκλες της Katarina τις γνώρισα στο μουσικό χωριό του Άγιου Λαυρέντιου στο Πήλιο, όπου εκτός από σεμινάρια μουσικής γίνονται και σεμινάρια θεάτρου και κουκλοθεάτρου. Η δουλειά της Katarina με συγκίνησε γιατί φέρει τον μαγικό/ποιητικό ρεαλισμό που αναζητώ και εγώ με την δουλειά μου. Χρησιμοποιεί ένα υλικό που δεν το χρησιμοποιούμε συχνά στην Ελλάδα, ένα οικολογικό πλαστικό που το λένε worbla και που έχει την ικανότητα να μεταφέρει όλη την λεπτομέρεια της γλυπτικής από τον πηλό σε ένα υλικό που είναι ελαφρύ, άρα ιδανικό για το κουκλοθέατρο.
Το “Ikigai” σύμφωνα με τους Ιάπωνες είναι το σημείο όπου συναντιούνται αυτό το οποίο μας αρέσει να κάνουμε με αυτό το οποίο ο κόσμος έχει ανάγκη στην παρούσα χρονική στιγμή. Όταν αυτά τα δύο συναντάνε και καλύπτουνε την ανάγκη μας να βιοποριστούμε, εκεί βρίσκεται το ikigai.
Όταν λέω ιστορίες μέσα από το κουκλοθέατρο από την μία το απολαμβάνω γιατί δημιουργώ μία αισθητική μέσα από την οποία εκφράζομαι και από την άλλη αισθάνομαι ότι μου δίνεται η δυνατότητα να καθρεφτίζω τις ανάγκες του κόσμου μας με την ελπίδα ότι έτσι συνεισφέρω λίγο στο να αρθρώνονται τα προβλήματα και να αναζητούνται οι λύσεις. Τώρα για το τρίτο μέρος του Ιkigai που είναι το βιοποριστικό, εκεί είναι αρκετά δύσκολα τα πράγματα, ειδικά στην χώρα μας που υποχρηματοδοτούνται αυτές οι προσπάθειες. Παρ’ όλα αυτά συνεχίζουμε να το προσπαθούμε.
Η παράσταση σας έχει ήδη παιχτεί και μάλιστα θα συνεχίσετε σε σχολεία, τι έχετε εισπράξει από αυτές τις παραστάσεις;
Κατ’ αρχάς είναι δύσκολο να πείσεις εφήβους αλλά και εκπαιδευτικούς να δουν κουκλοθέατρο, γιατί θεωρούν ότι είναι ένα είδος μόνο για μικρά παιδιά. Όταν όμως πειστούν να το εξερευνήσουν τα αποτελέσματα είναι σπουδαία. Δίνεται η ευκαιρία στα παιδιά να έχουν μια διαφορετική αισθητική εμπειρία με βάση την εικόνα, την μουσική και την κίνηση και να μπουν σε μία δημιουργική διαδικασία ερμηνείας των συμβόλων που εγείρει ερωτήματα και συζητήσεις. Μετά την παράσταση είτε μέσω θεατροπαιδαγωγικού εργαστηρίου, είτε μέσω κουβέντας, τα παιδιά οδηγούνται σε μία αυτοέκφραση των αναγκών και των συναισθημάτων τους που η αίσθηση μας είναι ότι την έχουν πολύ μεγάλη ανάγκη.
Πως ξεκίνησε η δική σας επαγγελματική διαδρομή;
Όταν αποφοίτησα το τμήμα Θεάτρου της σχολής Καλών Τεχνών στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, παρακολούθησα το ετήσιο εργαστήριο κουκλοθεάτρου του Στάθη Μαρκόπουλου και την επόμενη χρονιά του Χρήστου Αυτσίδη. Στο εργαστήριο Αyusaya του Στάθη έφτιαξα μαζί με την συμφοιτητριά και αδερφική μου φίλη Νατάσσα Ταπάκη το έργο «Φλοξ, το κουτί και τα σύννεφα» με το οποίο ταξιδέψαμε στην Ελλάδα, στην Ευρώπη και στη Νότια Αμερική. Αυτή η προοπτική του να ταξιδεύουμε εξασκώντας την τέχνη μας είναι ο λόγος που η επαγγελματική αυτή διαδρομή συνεχίζεται, παρά τις δυσκολίες, 16 χρόνια μετά.
Τι σας δυσκόλεψε και τι ήταν εύκολο μέσα στην διαδρομή σας;
Οι δυσκολίες είναι πολλές και αφορούν κυρίως το οικονομικό κομμάτι καθώς η δουλειά αυτή έχει πάρα πολλές ώρες απλήρωτης εργασίας όταν την ετοιμάζουμε. Δυστυχώς στην Ελλάδα δεν πληρώνονται οι καλλιτέχνες όπως πχ στην Γαλλία, για να ετοιμάσουν τα έργα τους. Αν η παράσταση πετύχει και έχει μία μεγάλη πορεία τότε υπάρχουν κάποιες οικονομικές απολαβές, σε ένα βάθος χρόνου. Για να υπάρξει όμως αυτό το βάθος χρόνου πρέπει να κυλάνε ομαλά οι σχέσεις μέσα στην ομάδα, καθώς το κουκλοθέατρο και το θέατρο είναι ομαδική εργασία. Η εκπαίδευση μας όμως κάθε άλλο παρά ομαδική είναι και αυτή είναι η άλλη μεγάλη δυσκολία.
Εύκολο δεν θα έλεγα ότι είναι κάτι, αλλά όταν βρεθούν οι τρόποι οι δυσκολίες αυτές να ξεπεραστούν, εκεί βρίσκεται η ομορφιά αυτών των εγχειρημάτων, καθώς σμιλεύοντας εγωισμούς, συνειδητοποιείς ότι το έργο τέχνης είναι τελικά ο ίδιος σου ο εαυτός όπως δουλεύεται μέσα από την ομάδα.
Τι είναι για εσάς το θέατρο;
Για εμένα το θέατρο είναι μοίρασμα, είναι συνάντηση, είναι συλλογική δημιουργία ενός κόσμου που να μας χωράει ολόκληρες, χωρίς να πρέπει κάτι από εμάς να το αφήσουμε από έξω.
Ποια είναι τα επόμενα σχέδια σας;
Να ταξιδέψουμε με την παράσταση εντός και εκτός Ελλάδας και μέσα από το ταξίδι αυτό να έρθει η επόμενη έμπνευση.
Τι ονειρεύεστε επαγγελματικά , αλλά και προσωπικά;
Ονειρεύομαι η τέχνη να έχει τέτοια επίδραση στην καθημερινή ζωή ώστε να μην υφίσταται διαχωρισμός μεταξύ του ζω και εκφράζομαι καλλιτεχνικά. Επίσης ονειρεύομαι η συνεργασία με τις Ελίνα Κολιάκη, Στέλλα Μαγγανά, Νατάσσα Ταπάκη, Θάνο Κοσμίδη, Ευαγγελία Χατζητζάνου, που εκτιμώ βαθιά και που είναι ο λόγος που η Kumku Yamki μπόρεσε να δημιουργηθεί, να συνεχίσει να ανθίζει, να αποτελούμε «λίπασμα» η μία για το «χωράφι» της άλλης και να βρίσκουμε τρόπους σύμπραξης και ουσιαστικής σύνδεσης.
