ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ ΜΕ ΔΑΜΑΣΚΗΝΑ των Marjane Satrapi & Vincent Paronnaud
– δημιουργών του Persepolis – από τις 31 Ιουλίου
στους κινηματογράφους από τη New Star
Εκπληκτικός, στοιχειωμένος, παραμυθένιος «μαγικός ρεαλισμός»
Μία ταινία που θα σας θυμίσει Jacques Tati, Federico Fellini, Wes Anderson
και φυσικά το Persepolis.
Σα να ξεφυλλίζεις ένα πανέμορφο κόμικ!
«Όλο μελαγχολία και απώλεια, και ταυτόχρονα απολαυστικά κωμική… με τόση μαγική πραγματικότητα – ακριβώς όσο χρειάζεται.» (★★★★/4) – Roger Ebert
«Η ίδια επιτυχημένη ισορροπία σοβαρότητας και χιούμορ που έκανε επιτυχία το Persepolis, λειτουργεί εξίσου καλά και εδώ.» – Variety (Jay Weissberg)
«Συνδυάζει το χιούμορ και την ποίηση με υπέροχη τέχνη… ξετυλίγεται σαν περσικό χαλί υφασμένο από αναμνήσεις.» – The Hollywood Reporter (Deborah Young)
«Ένα έργο τέχνης… η αφήγηση γίνεται όλο και πιο πλούσια και τολμηρή σε κάθε της στροφή.»
OFFICIAL SELECTION TORONTO FILM FESTIVAL
OFFICIAL SELECTION VENICE FILM FESTIVAL
OFFICIAL SELECTION TRIBECA FILM FESTIVAL
ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ ΜΕ ΔΑΜΑΣΚΗΝΑ
Poulet aux prunes – 2011
Σκηνοθεσία: Marjane Satrapi & Vincent Paronnaud
Σενάριο: Marjane Satrapi & Vincent Paronnaud
Βασισμένο στο graphic novel της Marjane Satrapi (2005)
Μουσική: Olivier Bernet
Βασικό καστ: Mathieu Amalric, Edouard Baer, Maria de Medeiros, Chiara Mastroianni, Isabella Rossellini, Jamel Debbouze, Eric Caravaca
Παραγωγή: Γαλλία – Γερμανία – Βέλγιο
Διάρκεια: 93’
Διανομή: New Star
ΣΥΝΟΨΗ
Στην Τεχεράνη του 1958, ο διακεκριμένος βιολιστής Νασέρ-Αλί βιώνει κατάθλιψη όταν η γυναίκα του σπάζει το σωτήριο βιολί του. Παραμένει κλινήρης στο κρεβάτι του, βιώνοντας τις τελευταίες οκτώ ημέρες της ζωής του, γυρίζοντας νοερά σε γλυκόπικρες αναμνήσεις της ζωής και του έρωτά του.
Το Chicken with Plums είναι ένα μετα-ρεαλιστικό μελόδραμα που ενσωματώνει στοιχεία μαγικού ρεαλισμού, φαντασίας, βωβού κινηματογράφου, αλλά και ισλαμικής μυστικιστικής ποίησης. Συνδυάζει εικονοπλασία γοητευτική, σκηνογραφία που παραπέμπει σε παραμύθι και ένα σκοτεινό υπαρξιακό υπόστρωμα.
Απώλεια και παραίτηση
Ο ήρωας, ο Νασέρ Αλί, βιρτουόζος του ταρ, χάνει το αγαπημένο του μουσικό όργανο. Ανήμπορος να βρει ένα ισάξιο, παραιτείται από τη ζωή και αποφασίζει να πεθάνει. Αυτή η επιλογή αποκαλύπτει τη μεταφορά της απώλειας του νοήματος, που σχετίζεται όχι μόνο με την τέχνη αλλά κυρίως με την ανεκπλήρωτη αγάπη.
Η ανεκπλήρωτη αγάπη
Η ιστορία ξετυλίγεται σαν αναδρομή στο παρελθόν του Νασέρ Αλί και στην χαμένη του αγαπημένη, την Ιράν, την οποία έχασε λόγω κοινωνικών και οικογενειακών πιέσεων. Το δράμα είναι εσωτερικό – ο ήρωας δεν υποφέρει τόσο από εξωτερικά γεγονότα, όσο από το αβάσταχτο βάρος των επιλογών του.
Χρόνος και μνήμη
Η ταινία δεν ακολουθεί γραμμική αφήγηση. Αντίθετα, κινείται κυκλικά και κατακερματισμένα, με συνεχή άλματα στο παρελθόν, στο μέλλον, σε φαντασιώσεις, σε μεταφυσικά οράματα. Ο χρόνος αποκτά ποιητική και υπαρξιακή διάσταση: δεν είναι ρεαλιστική αφήγηση, αλλά ενδοσκόπηση πριν τον θάνατο.
Θάνατος ως επιλογή
Η ταινία εκκινεί με μια τολμηρή υπόθεση: ένας άνθρωπος επιλέγει συνειδητά τον θάνατο ως τρόπο να αναμετρηθεί με το παρελθόν του. Δεν αυτοκτονεί με πράξη, αλλά παύει να ζει. Πρόκειται για μια ποιητική αλληγορία της εσωτερικής παραίτησης, βαθιά φιλοσοφική και μελαγχολική.
Κριτική από Roger Ebert (Chicago Sun-Times, 22 Αυγούστου 2012)
Το Chicken With Plums είναι μια μεγαλειώδης, ρομαντική ιστορία ζωής για την αγάπη, την απώλεια, τη μετάνοια και τη θλίψη που μπορεί να προκαλέσει ένα βιολί — όχι μόνο μέσω της μουσικής, αλλά και του ίδιου του οργάνου. Είναι όλα μελαγχολία και απώλεια, αλλά και απολαυστικά κωμική, με αρκετό — αλλά όχι υπερβολικό — μαγικό ρεαλισμό. Η ιστορία όπως εκτυλίσσεται θα μπορούσε να είναι το σενάριο για μια όπερα.
Η ταινία ξεκινά στην Τεχεράνη του 1958, όταν ο σαχ κυβερνούσε ένα κοσμικό Ιράν, ακόμα μακριά από την ισλαμική αναβίωση. Η πολιτική σχεδόν δεν αναφέρεται, η θρησκεία καθόλου· αφηγείται μόνο μέσα από τα ψυχικά μάτια ενός κορυφαίου βιολονίστα, του Νασέρ Αλί (Mathieu Amalric), που ήταν αρκετά εκφραστικός ώστε να σηκώσει μια ολόκληρη ερμηνεία σαν στο The Diving Bell and the Butterfly.
Με άνεση μεταβαίνει ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν. Δείχνει την μεσαία τάξη της Περσίας καθώς ο Νασέρ μετατρέπεται από μέτριος βιολονίστας σε κορυφαίο, γνωρίζει και χάνει την μεγάλη αγάπη της ζωής του και μετουσιώνει τον πόνο του σε δημιουργία.
Η ταινία γυρίστηκε σε στούντιο στο Βερολίνο, δημιουργώντας μια οικεία Τεχεράνη γεμάτη animation και σύννεφα καπνού — σε ένα μάλιστα, ένας σοφός λέει ότι περιέχει την ψυχή της μητέρας του (Isabella Rossellini). Το εκπληκτικό cast περιλαμβάνει τη Maria de Medeiros ως Φαρινγκίς, τη σύζυγό του, τη Golshifteh Farahani ως Ιράν, τον Edouard Baer ως Azrael, τον Άγγελο του Θανάτου — που διηγείται και σχολιάζει — και την Chiara Mastroianni ως ενήλικη κόρη του Lili.
Η ρομαντική μουσική υπόκρουση του Olivier Bernet εντείνει το συναισθηματικό φορτίο. Ο Νασέρ βιώνει τη μέθη της αγάπης αλλά εγκλωβίζεται σε δια βίου κατάθλιψη, καταλήγοντας να πάει στο κρεβάτι του και να αποφασίσει να πεθάνει. Βλέπουμε τα γεγονότα που τον οδήγησαν εκεί, αλλά δεν υπάρχουν «κακοί» χαρακτήρες — εκτός από τον πατέρα της Ιράν που, δεχόμενος θυμωμένα, του αρνείται τη χείρα γάμου.
Η τελευταία σκηνή είναι απελπιστικά στενάχωρη. Η σύζυγός του επίσης φέρει μερίδιο ευθύνης για το σπασμένο βιολί — αρχικά εμφανίζεται αυστηρή και απόμακρη, όμως αργότερα αποκαλύπτεται ο τρυφερός της έρωτας, όταν ετοιμάζει το αγαπημένο του πιάτο — κοτόπουλο με δαμάσκηνα — και του το φέρνει στο θάνατό του.
Οι συν-σκηνοθέτες και σεναριογράφοι Marjane Satrapi & Vincent Paronnaud, που είχαν τιμηθεί με υποψηφιότητα για Όσκαρ το 2008 με την Persepolis, εδώ χρησιμοποιούν τη ζωντανή δράση δίνοντας στον εαυτό τους ελευθερία που δεν παρέχει κανένα animation.
Ένα από τα ιδιαίτερα δυνατά στοιχεία της ταινίας είναι η απεικόνιση ενός Ιράν γεμάτου μικρά, κοιμισμένα καταστήματα και συμπαντικούς σοφούς, που δεν έχει ακόμα παρασυρθεί από το μέλλον — ή το παρελθόν, ανάλογα πώς το βλέπει κανείς.
