Διεθνές Φεστιβάλ Τορόντο, 2018
Αστείο και συναρπαστικό, New York Times
Καυστική κωμωδία, New Yorker
Σπαρταριστή κωμωδία, Variety
H Πτώση της Αμερικανικής Αυτοκρατορίας
Ο βραβευμένος με Όσκαρ Ξενόγλωσσης Ταινίας (Η Επέλαση των Βαρβάρων) Denys Arcand γράφει το σενάριο και σκηνοθετεί μια ευφυή ταινία με επίκεντρο την κυριαρχία των χρημάτων σε μία κοινωνία, όπου όλες οι άλλες αξίες παραγκωνίζονται. Με όχημα έναν απένταρο διανοούμενο που βρίσκεται μπροστά σε μία αναπάντεχη -και καθόλου αθώα- ευκαιρία να πλουτίσει, ο εξαιρετικός Γαλλοκαναδός δημιουργός ξετυλίγει μία καυστική, δραματική κωμωδία με πολλά μηνύματα, ηθικά διλήμματα, ανατροπές και σπαρταριστές στιγμές.
Σύνοψη
Ο 36χρονος Pierre-Paul Daoust (Αlexandre Landry), ένας διανοούμενος με διδακτορικό στη φιλοσοφία, αναγκάζεται να εργαστεί ως κούριερ για να τα βγάλει πέρα. Μία μέρα, εν ώρα εργασίας, γίνεται αυτόπτης μάρτυρας μίας ένοπλης ληστείας που πάει στραβά: δύο νεκροί και τσάντες γεμάτες εκατομμύρια πεταμένες κάτω. O Pierre-Paul έρχεται αντιμέτωπος με το δίλημμα του να φύγει με άδεια χέρια ή να πάρει τα λεφτά και να φύγει.
Διάρκεια: 129’
Visit
- Instagram: https://www.instagram.com/feelgood_entertainment/
- Twitter: https://twitter.com/FeelgoodEntment
- Fb: https://www.facebook.com/feelgoodentertainment.gr/
- Youtube: https://www.youtube.com/Feelgoodentertainment
1η Αυγούστου στους κινηματογράφους από τη Feelgood
Μικρό σημείωμα του δημιουργού
Είμαστε όλοι υπόδουλοι της αμερικανικής αυτοκρατορίας. Η ηθική παρακμή της αυτοκρατορίας άρχισε να μας επηρεάζει δραστικά. Η παντοδυναμία του χρήματος είναι μόνο ένα από τα συμπτώματα. Θα βρεθούν αρκετά ισχυρά αντιβιοτικά για να αντιμετωπιστεί αυτή η γάγγραινα; Denys Arcand
Η ιδέα
O δημιουργός Denys Arcand εξηγεί πώς προέκυψε η ιδέα του σεναρίου και πώς ήταν η διαδικασία της συγγραφής. «Μερικά χρόνια πριν, δύο μαύροι άντρες πήγαν στην αγορά του Μόντρεαλ. Διπλοπάρκαραν το αυτοκίνητο τους και άφησαν τα φλας αναμμένα. Μπήκαν σε μία μπουτίκ και σκότωσαν δύο ανθρώπους. Το πεζοδρόμιο ήταν γεμάτο ανθρώπους, παρ’ όλα αυτά σκότωσαν δύο θύματα και έφυγαν με το αυτοκίνητο. Αυτή η ενέργεια ήταν τόσο βίαιη και αναίσχυντη, κυρίως επειδή δεν προσπάθησαν να κρύψουν αυτό που έκαναν. Μου έκανε φοβερή εντύπωση αυτή η ιστορία. Ήξερα τον ερευνητή που είχε αναλάβει την υπόθεση, οπότε του μίλησα. Επρόκειτο για τη διαφορά λογαριασμών ανάμεσα σε δύο συμμορίες στο Μόντρεαλ» εξηγεί ο σκηνοθέτης.
Η έρευνα του δημιουργού σύντομα τον διαφώτισε σχετικά με τα τεράστια ποσά που διακινούνται στο εμπόριο ναρκωτικών. «Μιλάμε για εκατομμύρια δολάρια. Τα χαρτονομίσματα είναι πάντα μικρής αξίας» λέει ο σκηνοθέτης. Ως εκ τούτου, όσοι εμπλέκονται «καταλήγουν με βουνά χαρτονομισμάτων και δεν ξέρουν τι να τα κάνουν. Αυτό το γεγονός με οδήγησε να ασχοληθώ με το ξέπλυμα χρημάτων».
Όσο περισσότερο σκάλιζε αυτό το φαινόμενο, ο Arcand έκανε έρευνα σε διάφορες εγκληματικές ενέργειες και έτσι η ιστορία άρχισε να παίρνει μορφή στο χαρτί.
Διπλός ρόλος
Το επόμενο βήμα ήταν η σκηνοθεσία αυτής της δραματικής κωμωδίας που είχε γράψει ο ίδιος. «Όταν γράφω, προσπαθώ να μην σκέφτομαι ότι θα σκηνοθετήσω κιόλας. Μέσα στα χρόνια έχω ανακαλύψει ότι αν δεν σκέφτεσαι τη σκηνοθεσία όταν γράφεις, κάνεις τα πράγματα πιο εύκολα για σένα. Όταν τελειώσει το σενάριο, τότε ασχολούμαι με τα προβλήματα της σκηνοθεσίας. Αλλά μ’ αρέσουν και οι δύο δουλειές εξίσου».
Βέβαια, η δουλειά του σεναριογράφου είναι μοναχική. «Ένα σενάριο μου παίρνει συνήθως ενάμιση χρόνο για να το γράψω. Σε εκείνο το σημείο, θέλω να γνωρίσω ανθρώπους και έχει πλάκα να δουλεύω με ηθοποιούς και συνεργείο… Μόλις τελειώσει η ταινία, όμως, δεν γυρίζω άλλη ταινία αμέσως. Κουράζομαι με τους ανθρώπους και θέλω να είμαι πάλι μόνος μου» παραδέχεται γελώντας. «Οπότε και οι δύο δουλειές μου ταιριάζουν!».
Το χτίσιμο των χαρακτήρων
Στη συγκεκριμένη ταινία, ο δημιουργός απόλαυσε πολύ τη συνεργασία με τους ηθοποιούς. «Ήξερα όλους τους μεγαλύτερους σε ηλικία ηθοποιούς, αφού έχω δουλέψει μαζί τους για χρόνια. Οπότε ήταν εύκολη η συνεργασία» μοιράζεται μαζί μας ο δημιουργός.
Μόλις ολοκληρώθηκε η επιλογή των ηθοποιών, ο Arcand δεν έκανε επίσημες πρόβες, αλλά ενθάρρυνε τους συμμετέχοντες να χτίσουν τις ιστορίες των χαρακτήρων τους, τα κίνητρα τους και τα συναισθήματα τους μόνοι τους.
«Μερικοί σπουδαίοι σκηνοθέτες πιστεύουν στις πρόβες, αλλά δεν βλέπω τον λόγο να γίνονται σε όλες τις ταινίες. Για μένα, οι πρόβες είναι καλές στο θέατρο, όπου κάποιος πρέπει να παίζει το ίδιο πράγμα ξανά και ξανά, οπότε μπορούν να τελειοποιήσει κάθε λεπτομέρεια. Αλλά σε μία ταινία, κυνηγάς μία λήψη» λέει ο σκηνοθέτης. «Οπότε πρέπει να είναι καλή, αλλά μόνο για μία
φορά. Μόλις η κάμερα αιχμαλωτίσει κάτι, το έχεις για πάντα. Αναζητάμε αυτή τη μοναδική τέλεια λήψη και τραβάμε μέχρι να την έχουμε» εξηγεί ο δημιουργός.
Ο πρωταγωνιστής, Αlexandre Landry, που είναι ιδιαίτερα επιμελής, άρχισε να διαβάζει φιλοσοφία, και για την ακρίβεια Σπινόζα για να μπει στο πετσί του ρόλου. Όσο για τη συμπρωταγωνίστρια Maripier Morin, η επιλογή της είχε ιδιαίτερο ενδιαφέρον γιατί δεν είναι ηθοποιός, αλλά παρουσιάστρια στην τηλεόραση. Για τις ανάγκες της οντισιόν της έκανε μαθήματα υποκριτικής και τελικά πήρε τον ρόλο.
Χρήμα, εξουσία, παρακμή
Ένα από τα βασικά θέματα της ταινίας είναι πώς τα χρήματα επηρεάζουν τις επιλογές των ανθρώπων. Ο Arcand σχολιάζει τον λόγο που θεωρεί σημαντικό γεγονός ότι ο πειρασμός του πλουτισμού άλλαξε τον πρωταγωνιστή. «Η ιδέα μου είναι ότι στις μέρες μας, τα χρήματα είναι ό,τι πιο πολύτιμο έχουμε. Για τους περισσότερους, όλα τα άλλα δεν υπάρχουν. Η θρησκεία δεν είναι αυτό που ήταν κάποτε, το καθήκον απέναντι στην πατρίδα, το οποίο κάποτε είχε σημασία, ανήκει στο παρελθόν».
Ο δημιουργός βέβαια μιλάει για τη δική του σχέση με το χρήμα. «Τα χρήματα δεν είναι κάτι κακό ή καλό. Είναι αυτό που κάνεις με αυτά που έχει σημασία. Αν κάποιος έχει πολλά χρήματα και είναι καλός άνθρωπος, μπορεί να κάνει πολλά πράγματα».
Όπως υπονοεί ο τίτλος της ταινίας, η ιστορία δεν έχει να κάνει μόνο με το πώς ο νεοπλουτισμός αλλάζει τους ανθρώπους, αλλά αναφέρεται και στην πολιτική κατάσταση των ΗΠΑ. «Η ταινία επικεντρώνεται στη σύγχρονη πολιτική συνθήκη στην Αμερική. Κάποτε, οι άνθρωποι ήταν ιδεαλιστές και νόμιζαν ότι μπορούν να αλλάξουν την κοινωνία. Τώρα, τα ιδανικά έχουν εξαφανιστεί και ο κόσμος έχει απογοητευτεί από την πολιτική. Οι νέοι δεν ασχολούνται με την πολιτική. Είναι κολλημένοι στις οθόνες τους. Είναι ένας διαφορετικός κόσμος».
«Δεν έχει να κάνει ακριβώς με τον Donald Trump. Αλλά, κάθε μέρα, οι ειδήσεις που διαβάζουμε δείχνουν μία πτώση. Οι ΗΠΑ πάνε κατά διαόλου, όπως βλέπω τα πράγματα. Έχουν μπλέξει άσχημα» συνεχίζει ο δημιουργός. Για όσους πιστεύουν ότι ο τίτλος της ταινίας μπορεί να είναι ένα κάλεσμα να φύγει ο Trump από την εξουσία, ο Arcand λέει να προσέχουμε τι ευχόμαστε. «Στην Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, μετά τον Καλιγούλα ήρθε ο Νέρωνας, οπότε μην ελπίζετε για κάτι καλύτερο. Αν αποκαθηλωθεί ο Trump, τη θέση του θα πάρει ο αντιπρόεδρος Mike Pence, κάτι ακόμα χειρότερο».
Χιούμορ και δράση
Η ταινία είναι ένα πολιτικοποιημένο δράμα, αλλά έχει πολλές αστείες στιγμές. Ο σκηνοθέτης λέει ότι δεν αποφασίζει πάντα συνειδητά να βάζει χιουμοριστικές στιγμές στις πιο σοβαρές ταινίες του, αλλά νιώθει ότι όλες πρέπει να έχουν κωμικές ανάσες. «Αν υπάρχει κάτι γνήσια αστείο, που ταιριάζει με την κατάσταση, το προσθέτω στην ιστορία. Δεν το βάζω στα πόδια απέναντι στην κωμωδία, γιατί μου αρέσει πολύ. Αλλά το πιο σημαντικό στοιχείο είναι η ιστορία και οι χαρακτήρες… οπότε η κωμωδία αναδύεται φυσικά από κάθε κατάσταση, όταν είναι αναγκαίο».
Όσο για την εναρκτήρια εντυπωσιακή σκηνή με τους πυροβολισμούς, ο δημιουργός αναφέρει: «Οι τρεις πρώτες μου ταινίες ήταν αστυνομικές, με όπλα και ληστές, οπότε πήγα πίσω στις ρίζες μου. Έχει πλάκα να παίζεις με όπλα και πυροβολισμούς. Το φιλμ νουάρ είναι ένα κλασικό είδος σινεμά και έχει πάντα πλάκα να επιστρέφεις σε αυτό, να κάνεις ανθρωποκυνηγητά. Καμιά φορά δεν ξέρω κι εγώ πώς κύλησα σε αυτές τις φιλοσοφικές ταινίες» λέει γελώντας. «Αλλά έκανα αυτό που έκανα πιο νέος και ήταν απολαυστικό. Δεν είναι και τόσο δύσκολο και έχει πολλή πλάκα».
«Ήθελα να επιστρέψω σε αυτό το είδος. Είναι καλό να έχεις κλέφτες και αστυνόμους σε μία ταινία, γιατί πάντα τραβάνε το ενδιαφέρον του κοινού. Πρέπει να ακολουθείς τη διαδρομή του χρήματος. Επίσης, ήθελα να δω μια ταινία όπου ο ληστής είναι ένας αδιαμφισβήτητα καλός τύπος. Ήθελα να νικήσει στο τέλος» καταλήγει ο δημιουργός.
Πηγές:
http://moveablefest.com/denys-arcand-fall-american-empire/
https://cultmtl.com/2018/06/la-chute-de-lempire-americain/
Συντελεστές
Σενάριο/Σκηνοθεσία: Denys Arcand
Ηθοποιοί: Αlexandre Landry, Maripier Morin, Remy Girard, Louis Morissette, Maxim Roy, Pierre Curzi, Vincent Leclerc, Patrick Emmanuel Abellard, Florence Longpre, Eddy King
Διεύθυνση Φωτογραφίας: Van Royko
Μοντάζ: Arthur Tarnowski
