Χρύσα Αλεξοπούλου- Εκπαιδευτικός- Συγγραφέας – Ποιήτρια

κ. Αλεξοπούλου σας καλωσορίζουμε στη σελίδα μας!

1. Με αφορμή το νέο σας βιβλίο «Πορείες κατάδυσης» μια ποιητική συλλογή ! θα θέλαμε να μας πείτε μας δυο λόγια, πως ήρθε αυτή η έμπνευση , αυτής της συλλογής;

Απ. Καταρχάς ευχαριστώ,  για την πρόσκληση  να μιλήσουμε για την τελευταία μου ποιητική συλλογή. Ως προς το ερώτημά σας, θα έλεγα ότι η έμπνευση δεν μπορεί να προσδιοριστεί με ακρίβεια. Είναι το αποτέλεσμα σύνθετης εσωτερικής διεργασίας, στην οποία συμμετέχει σκέψη και συναίσθημα. Για τη συγκεκριμένη συλλογή μπορώ να πω ότι προέκυψε από την επιθυμία για προσωπική ενδοσκόπηση. Ήταν μια άσκηση αυτογνωσίας. Η αυτογνωσία δίνει αληθέστερα αποτελέσματα, πιστεύω, αν συντελείται χωρίς εξωτερικούς περισπασμούς, οπότε ο χώρος, στον οποίο οδηγεί μια κατάδυση, προσφέρεται καλύτερα γι’ αυτή τη επικοινωνία με τον εαυτό μας. Είναι χώρος ηρεμίας εντός του υγρού στοιχείου που μας είναι οικείο από πριν να γεννηθούμε.

2. Ο Τίτλος ! μιλήστε μας για αυτή τη «πορεία κατάδυσης» (πως καταλήξατε σε αυτό το τίτλο;)

Απ. Αν συνεχιστεί η καταληκτική σκέψη της απάντησης που προηγήθηκε, νομίζω, μπορεί να εξηγηθεί ο τίτλος Πορείες κατάδυσης. Η κατάδυση στην ησυχία, στην απεραντοσύνη και στη μοναχικότητα του υγρού στοιχείου επιτρέπει την άνευ  περισπασμών συνάντηση με τον εαυτό μας. Όμως, για να φθάσει κάποιος εκεί, δεν γίνεται να αγνοήσει αρχικά τις πληροφορίες των αισθήσεων που μεταφέρουν την ομορφιά και την απόλαυση  ως συνέπεια μιας κατάδυσης. Αυτή η αίσθηση μας μαγεύει και μας κρατά έτοιμους για να συνεχίσουμε στα άλλα στάδια, γι’ αυτό και ο τίτλος είναι Πορείες και όχι Πορεία.

3. Η ποίηση τι είναι για εσάς ; Πως την αντιλαμβάνεστε;

Απ. Η ποίηση είναι ανάγκη και έκφραση μαζί. Είναι για μένα οδός αναζήτησης και αποκάλυψης και αφορά τόσο στον κόσμο που με περιβάλλει όσο και στον εσωτερικό μου κόσμο. Η διττή αυτή επικοινωνία καταβάλλεται προσπάθεια να καταγραφεί ποιητικά με τους κανόνες και της απαιτήσεις της Ποίησης. Η προσπάθεια είναι προσπάθεια διαρκείας και μόνιμο αγώνισμα. Με την ποίηση γίνεται το ανοίκειο οικείο και το οικείο ανοίκειο. Τελικά, όπως είπε ο Οδ. Ελύτης, η ποίηση αντιπροσωπεύει «τον μόνο χώρο όπου η δύναμη του αριθμού δεν έχει πέραση».

4. Ποια είναι η μεγάλη ανάγκη για να γράψετε ένα βιβλίο;

Απ. Η ανάγκη είναι η ανάγκη της έκφρασης και της επικοινωνίας με τον άλλον, τον αναγνώστη. Δεν θέλω να γράφω μόνο για μένα, με ενδιαφέρει να συναντηθώ πνευματικά με τον αναγνώστη, να «συνομιλήσω» μαζί του, γιατί πιστεύω ότι η Ποίηση, όπως και οι άλλες τέχνες, πρέπει να έχουν αποδέκτη.

5. Έχετε μια διατριβή για τον Ευριπίδη και τις ηρωίδες του; Ποιο είναι το συμπέρασμα μέσα από αυτό (μια σύντομη περιγραφή)

Απ. Ναι, η διατριβή μου, με τίτλο Η γυναικεία δράση στον Ευριπίδη: εκδίκηση, κι επιβολή εξετάζει τις τραγωδίες Μήδεια, Ιππόλυτος και Εκάβη και ερμηνεύει τη δράση των γυναικείων χαρακτήρων ( Μήδεια, Φαίδρα και Εκάβη), όπως την παρουσιάζει ο μεγάλος τραγικός ποιητής. Μέσα από την εξέταση των κειμένων αποδεικνύεται ότι οι τρεις ηρωίδες επέλεξαν τον δρόμο της εκδίκησης με τα σκληρά αποτελέσματά της, γιατί αφενός προκλήθηκαν από τη συμπεριφορά των ανδρών και αφετέρου γιατί μέσω της εκδίκησης επιβλήθηκαν οι ίδιες στο περιβάλλον τους, υπερασπίζοντας συγχρόνως τον προσωπικό τους κώδικα αξιών, κώδικα σαφώς επηρεασμένο από το φύλο τους

6. Ως φιλόλογος εκπαιδευτικός, ποια είναι η μεγαλύτερη αξία από το επάγγελμα σας;

Απ. Το επάγγελμά μου υπήρξε κυρίως πηγή ικανοποίησης και χαράς. Πολλές φορές αισθάνθηκα ότι ο χαρακτηρισμός του ως λειτουργήματος δεν είναι κενός περιεχομένου. Τα μαθήματα που διδάσκει ο φιλόλογος δεν μεταδίδουν μόνο γνώση, λειτουργούν και ως συντελεστές βαθύτερης καλλιέργειας των μαθητών μας. Καλλιεργούν ευαισθησία, ενσυναίσθηση, συμβάλλουν στην κατάκτηση και ορθή χρήση της γλώσσας, στην καλύτερη κατανόηση του κόσμου που μας περιβάλλει. Και το σπουδαιότερο: τα αποτελέσματα της διδασκαλίας μας  δεν περιορίζονται στο παρόν, αλλά έχουν προβολή στο μέλλον. Όσο κι αν υπάρχουν δυσκολίες στην άσκηση αυτού του επαγγέλματος, την  «ανταμοιβή»  μάς την καταθέτουν τα παιδιά  με την πρόοδό τους.

7. Έχουμε την παιδεία που μας αξίζει; Και τι θα θέλετε να αλλάξει;

Απ. Στο ερώτημά σας αν έχουμε την παιδεία που μας αξίζει, απαντώ ευθέως Ναι. Δυστυχώς, η κοινωνία μας υπερτόνισε και υπερτονίζει τη χρηστική και χρησιμοθηρική πλευρά της εκπαίδευσης και αδιαφορεί για την παιδεία, για την καλλιέργεια, οπότε τα κέντρα που αποφασίζουν για την εκπαίδευση ικανοποιούν τις απαιτήσεις  αυτής της κοινωνίας και ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται…Θα άλλαζα τη στοχοθεσία της εκπαίδευσης έτσι ώστε η καλλιέργεια, η γενικότερη μόρφωση να αποτελέσει πρωταρχικό στόχο και να είναι συμπληρωματικός στόχος η επαγγελματική αποκατάσταση. Αλλά για να γίνει κάτι τέτοιο χρειάζεται να πειστεί η κοινωνία και να αποκτήσει παιδεία, γι’ αυτό μίλησα πιο πάνω για φαύλο κύκλο.

8. Πως αντιλαμβάνονται οι νέοι σήμερα τις θεωρητικές επιστήμες; Με τόση επίδραση τεχνολογίας; Απομακρύνονται από το βιβλίο ή μήπως μετατρέπεται το βιβλίο σε ηλεκτρονική σελίδα;

Απ. Για την προσέγγιση των θεωρητικών επιστημών από τους νέους γνωρίζω εμπειρικά ότι είναι μειωμένη, αλλά αυτό  προκύπτει μόνο από την επιλογή τους σε σχέση πάντα με το επάγγελμα που επιλέγουν, οπότε πάμε πάλι στα προβλήματα που έθιξα στην προηγούμενη απάντησή μου. Πάντως, παρά την κατάσταση που επικρατεί στην αγορά εργασία, υπάρχουν καλοί μαθητές που επιλέγουν τις ανθρωπιστικές σπουδές.  Σχετικά με την τεχνολογία, στην οποία αναφερθήκατε, αυτή ευνοεί και τις θεωρητικές επιστήμες όπως και τους άλλους τομείς γνώσης (ας σκεφτούμε π.χ. την προσφορά της στην αρχαιολογία κ.α.). Αν εννοείτε όμως την απομάκρυνση των μαθητών/μαθητριών από το διάβασμα και τον γραπτό λόγο, αυτό σίγουρα είναι μεγάλο θέμα και ξεκινά από την οικογένεια που εθίζει τα παιδιά από μικρά στην οθόνη, χωρίς όριο και έλεγχο, με τα γνωστά πλέον αρνητικά αποτελέσματα, όπως τα αποτυπώνουν πολλές έρευνες ειδικών σε Η.Π.Α και Ευρώπη.

9. Ποιο είναι το αγαπημένο σας βιβλίο;

Απ. Δεν έχω ένα αγαπημένο  βιβλίο, για να το αναφέρω. Διαβάζω  πολλά βιβλία με ποικίλη θεματική (λογοτεχνία, ιστορία, πολιτική) και όσα διαβάζω τα αγαπώ πολύ.

10. Ποιος /α είναι αγαπημένος λογοτέχνης;

Απ. Η αγάπη μου και κυρίως ο θαυμασμός μου ξεκινά από τον Όμηρο, διατρέχει την Αρχαϊκή Λυρική Ποίηση ( Αρχίλοχο, Σαπφώ κ λπ), την τραγική ποίηση (Αισχύλος, Σοφοκλής , Ευριπίδης), τη βυζαντινή υμνολογία που είναι υψηλή ποίηση, φτάνει στο δημοτικό τραγούδι, στον Δ. Σολωμό, Κ.Π. Καβάφη μέχρι Γ. Σεφέρη, Οδ. Ελύτη, Κ. Δημουλά, για να περιοριστώ μόνο σε Έλληνες ποιητές που δεν είναι πια μαζί μας.

11. Ποια είναι η αγαπημένη ταινία;

Απ. Επιτρέψτε μου, σας παρακαλώ, να αναφέρω τις τρεις πιο αγαπημένες μου ταινίες: «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών» (1989), «Ο σολίστας» (1996) και «Ένας υπέροχος άνθρωπος» (2001.)

12. Θα θέλαμε να κλείσετε με έναν αγαπημένο στίχο.

Απ. Πολύ ταιριαστό βρίσκω για την εποχή μας ( εποχή διάχυσης και αυτοπροβολής),  τους στίχους από το ποίημα του Κ.Π. Καβάφη με τίτλο Όσο μπορείς, τους παραθέτω: Κι αν δεν μπορείς να κάμεις την ζωή σου όπως την θέλεις / τούτο προσπάθησε τουλάχιστον / όσο μπορείς: μην την εξευτελίζεις / μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου / μες στες πολλές κινήσεις κι ομιλίες.

13. Ευχαριστώ πολύ.

Απ. Εγώ σας ευχαριστώ θερμά, για τη φιλοξενία!

Βιογραφικό

Η Χρύσα Ευστ. Αλεξοπούλου κατάγεται από την Αμαλιάδα. Σπούδασε Φιλολογία στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, παρακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Γερμανία και είναι αριστούχος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ. Υπηρέτησε στη Β/βάθμια Εκπαίδευση ως καθηγήτρια και σχολική σύμβουλος Ανατ. Αττικής. Δίδαξε στη Γ/βάθμια Εκπαίδευση στην Ελλάδα (Αρχαίο Δράμα στο Ε.Α.Π.) και στη Γερμανία (Ελληνική Γλώσσα και Πολιτισμό). Έχουν εκδοθεί η διατριβή της («Η γυναικεία δράση στον Ευριπίδη: εκδίκηση και επιβολή: Μήδεια, Εκάβη, Ιππόλυτος», Εκδ. Ελληνικά γράμματα, 2000), βιβλία για την Αρχαϊκή Λυρική Ποίηση («Από τον ανατρεπτικό Αρχίλοχο στον λυρικό αφηγητή Βακχυλίδη», Εκδ. Έννοια, 2004) και τον Ευριπίδη («Ευριπίδης: ο ποιητής του πάθους και των παθημάτων», Εκδ. Πεδίο, 2018). Μελέτες της για φιλολογικά θέματα έχουν δημοσιευθεί σε περιοδικά και σε συλλογικούς τόμους. Έχει μεταφράσει επιλεγμένα αποσπασμάτων των Γερμανών ποιητών Χάινε, Μέρικε και Αννέτ Φον Ντρόστε-Χίλσχοφ, ενώ έχουν εκδοθεί πέντε ποιητικές της συλλογές:

1. «Βορείως του Νότου», Εκδ. Γαβριηλίδη, 2005
2. «30 και 1 Νυχτερινές Ἀντανακλάσεις», Εκδ. Ηριδανός, 2008
3. «Τόπος ἔνδον», Εκδ. Ηριδανός, 2012
4. «Φάος, φάος, Φῶς», Εκδ. Γαβριηλίδη, 2015
5. «Πορεῖες κατάδυσης», Εκδ. Περισπωμένη, 2020 (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών «Λάμπρος Πορφύρας» 2021).

Εκδόσεις Περισπωμένη

Γεωρ. Γενναδίου 5, Αθήνα 106 78

Τηλ: 21 1011 7606

Για το Full-time.gr

Κατερίνα Γρυλλάκη