⦁ ΑΝΝΙΤΑ Π. ΠΑΝΑΡΕΤΟΥ
⦁ «Συμπληρώνω
⦁ τη μνήμη του κόσμου…»
Έλληνες όμηροι και αιχμάλωτοι σε ναζιστικά και φασιστικά στρατόπεδα και φυλακές, 1941-1945
Η επισκόπηση μιας ανεξερεύνητης πτυχής της ελληνικής Ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, για πρώτη φορά σε βιβλίο
από τις Εκδόσεις Παπαδόπουλος.
Τον Μάιο του 2020 συμπληρώθηκαν 75 χρόνια από τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη. Ταυτόχρονα όμως συμπληρώθηκαν και 75 χρόνια από την καθυστερημένη απελευθέρωση πολλών χιλιάδων Ελλήνων, που στη διάρκεια του ελληνοϊταλικού πολέμου, κυριότατα όμως της τριπλής ξένης κατοχής, μεταφέρθηκαν ως αιχμάλωτοι ή όμηροι έξω από τα σύνορα της πατρίδας.
Μερικοί είχαν συλληφθεί στο μέτωπο, αλλά οι περισσότεροι εκτοπίστηκαν βίαια λόγω της αντιστασιακής δράσης ή των αριστερών φρονημάτων τους είτε, συνηθέστατα, απλώς για να τροφοδοτήσουν –μαζί με εκατομμύρια άλλους Ευρωπαίους– το Tρίτο Ράιχ με εργατικά χέρια απαραίτητα για τη συνέχιση του πολέμου. Ύστερα από απερίγραπτα δεινά, μερικοί από όσους επιβίωσαν και επέστρεψαν, κατέγραψαν λεπτομερώς τη δοκιμασία τους.
Τα κείμενά τους (περισσότερες από 9.500 σελίδες) είναι συνταρακτικά. Άνδρες και γυναίκες, πολίτες, στρατιωτικοί και κληρικοί σε στρατόπεδα και φυλακές της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Αυστρίας, της Σερβίας, της Πολωνίας, αποτυπώνουν μια πραγματικότητα που υπερβαίνει τη φαντασία: τη δραματική καθημερινότητα της κακουχίας, της εξοντωτικής εργασίας, της αναμέτρησης με τον θάνατο, των ακραίων ψυχικών μεταπτώσεων, αλλά και την άμεση εμπειρία της κατάρρευσης του φασισμού και του ναζισμού, την απελευθέρωση από τους Συμμάχους, την πολύμηνη οδύσσεια του επαναπατρισμού με τις περιπλανήσεις σε μια χαοτική Ευρώπη και την υποδοχή τους από ένα απροετοίμαστο και αμήχανο ελληνικό κράτος.
Περισσότερες από 9.500 σελίδες προσωπικών μαρτυριών και άφθονα τεκμήρια από το Ιστορικό Αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών και από τον ελληνικό Τύπο του 1945 συνθέτουν την αναπάντεχη εικόνα μιας άγνωστης ιστορικής περίστασης.
Μια μοναδική παρουσίαση και ανάλυση μαρτυριών μη Εβραίων Ελλήνων στα ναζιστικά και φασιστικά στρατόπεδα, μια κατ’ ουσίαν άγνωστη πτυχή της ελληνικής Ιστορίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η συγγραφέας
Η Αννίτα Παναρέτου γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε στο ΕΚΠΑ Αγγλική και στη συνέχεια Ελληνική Φιλολογία. Έλαβε το διδακτορικό της δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο της Κρήτης. Στις δημοσιεύσεις της περιλαμβάνονται επτά βιβλία που αφορούν την έρευνα και τη μελέτη θεμάτων και προσώπων της ελληνικής ιστορίας και λογοτεχνίας και ιδιαίτερα την ταξιδιωτική πεζογραφία, η οποία αποτέλεσε για σειρά ετών το επιστημονικό της αντικείμενο. Η παρουσία της στη λογοτεχνία περιλαμβάνει δύο ιστορικά μυθιστορήματα, ένα παιδικό αφήγημα και μια μαρτυρία. Έχει επίσης ασχοληθεί με μεταφράσεις λογοτεχνικών και ιστορικών έργων.
